Bakıda böyük ekoloji layihələr həyata keçiriləcək - ARAŞDIRMA

Paytaxt küçələrində elektriklə işləyən avtomobillər olacaq

Son dövrlərdə Bakının ekologiyasına dair ciddi tədbirlər həyata keçirilir. Bu məsələyə birbaşa ölkə prezidenti və dövlət nəzarət edir. İri restoranların, şadlıq saraylarının və daş karxanalarının cərimələnməsi, hətta qapadılması, birdəfəlik istifadə üçün nəzərdə tutulan plastik torbaların istifadəsinin qadağan olunmasının planlaşdırılması kimi addımlar məsələnin ciddiyyətindən xəbər verir. 

Mövzunun aktuallığını nəzərə alaraq, Bakucity.az bu dəfə Bakının ekoloji problemləri barədə araşdırma aparmaqlar qərarına gəldi. Beləliklə, paytaxtın ekologiyasının çirklənməsinin əsas səbəbləri nədir və onların qarşısı necə alına bilər, bu yazıda biləcəksiniz. 

“Ekologiyaya əsas ziyanı plastik paketlər vurur”

Saytımıza açıqlama verən Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin şöbə müdiri Rasim Səttarzadə Bakının əsas ekoloji problemlərinə toxunub:

“Ekolji problemlər Xəzərin və atmosfer havasının çirklənməsiylə bağlıdır. Şəhərdə xeyli ərazi neft tullantıları və digər zərərli maddələrlə çirklənib. Ekologiyaya əsas ziyan vuran materiallardan biri də plastik paketlərdir. Onların çürüməsi yüzlərlə il vaxt alır. Plastik materiallar torpağa düşəndə, onun funksionallığını xeyli azaldır, bu da bitkilərin normal böyüməsinin qarşısını aır. Öz növbəsində bu, sonda iqtisadi itkilərə gətirib çıxarır”.

• Bunu da oxu: Bakı merinin həll etməli olduğu 5 ən vacib problem - ARAŞDIRMA

Rasim Səttarzadə qeyd edir ki, hal-hazırda plastik materiallardan istifadənin məhdudlaşdırılması üçün işlər görülür.

Havanın çirklənməsinə gəlincə isə, ekspertin sözlərinə görə, havanı əsasən avtomobillərdən (80%) çıxan tüstü və zərərli qazlar çirkləndirir: “Bundan başqa, şəhərdəki sənaye, ictimai iaşə obyektlərinin, daş karxanalarının da bu məsələdə öz payı var”.

Ekspertin dediyinə görə, bərk məişət tullantılarının idarə edilməsi üzrə bir sıra qaydalar mövcuddur. Bu qaydalara əsasən zibil vaxtında yığışdırılmalı, onların atılması üçün müvafiq yerlər olmalıdır.

Yeni innovasiyalar tətbiq olunacaq

“Əgər tullantılarda bağlı zəruri tədbirlər görülməsə, bu həm ekologiyaya, həmdə insan sağlamlığına ciddi zərər göstərəcək, - ekspert bildirir və əlavə edir: Ölkənin digər yerləriylə müqayisədə paytaxtda bu sahədə vəziyyət pis deyil.  2012-ci ildən ildən paytaxtda 500 min ton gücünə malik zibilyandırma zavodu fəaliyyət göstərir. Həmçinin ildə 200 min ton gücündə tullantı ayırma qabiliyyəti olab zavod da fəaliyyət göstərir. Həmçinin tullantılar üçün şəhər poliqonları yaxşı vəziyyətə gətirilib. Hazırda innovasiyaların tətbiqi və bərk məişət tullantılarının idarə olunması ilə bağlı strategiya təsdiqlənib”.

Elektriklə işləyən avtomobillər fəaliyyətə başlayacaq

Rasim Səttarzadənin sözlərinə görə, güzəştlər nəzərdə tutulan ekoloji qanunlar qəbul ediləcək: 

“Avtobomillərin havaya buraxdığı zəhərli maddələrin  azaldılması üçün şəhərdə elektromobillərdən istifadənin artırılmasını planlaşdırılır. Təəssüf ki,  nəqliyyatın bu növü bizdə  heç bir nüfuza malik deyil. Buna görə də belə maşınları idxal edən sahibkarlar və həmçinin həmin avtomobilləri alanlar üçün müəyyən güzəştlər nəzərdə tutan  qanunvericiliyin təkmilləşdirilməsi üzrə layihə hazırlanır. Bu qanunlar Bakıda belə avtomobillərin sayının artmasına kömək edəcək ki, nəticədə atmosferə zərərli qazların atılması prosesi xeyli azalacaq”.

Bundan başqa, şəhərin müəyyən yerlərində zərərli maddələrin toplanmasına səbəb olan böyük tıxacların aradan qaldırılması üçün işlər aparılır. Mütəxəssis deyir ki, bunun üçün yolların, yolayrıcıların tikintisi və genişləndirilməsi davam etdirilir, nəqliyyatın intellektual idarəetməsi sistemi təkmilləşdirilir.

"Bütün keyfiyyət standartlarına cavab verən yüksək keyfiyyətli yanacağın alınması üçün də tədbirlər görülür. Hazırda Avro-5 standartlarına uyğun benzinin alınması üçün Heydər Əliyev adına neft emalı zavodunda rekonstruktsiya işləri aparılır”, - deyə ekspert bildirir. 

Ekologiyanın çirklənməsi qlobal problemdir

Digər ölkələrdə də bu problem üzərində çalışırlar, çünki, dünyada ekoloji vəziyyətin ümumi mənzərəsi ürəkaçan deyil. Bəzi ölkələrdə sərt qadağalar mövcuddur. Məsələn, ABŞ, Belçika, Hindistan, Banqladeş, Avstraliya və s. ölkələrdə polietilen torbalar tam qadağan edilib. İtaliya, İngiltərə, İrlandiya, Danimarka, İspaniya, Fransa və digər ölkələrdə isə polietilen paketlər pulsuz verilmir.

• Bunu da oxu: Yaşıl Bakı: paytaxtda harada nəfəs almaq olar? - ARAŞDIRMA

Bu gün Hindistan dünyada havanı  ən çox çirkləndirən ölkə sayılır. Bu vəziyyəti dəyişmək üçün həmin ölkədə sərt qadağalar qoyulub. 

Qlobal istiləşmə, səhralaşma və buzlaqların əriməsi kimi bəşəriyyəti təhdid edən problemləri aradan qaldırmaq üçün müxtəlif ölkələr ekologiyanın qorunması sahəsində ciddi attımlar atmağa başlayıblar. Azərbaycanın da bu ölkələrin arasında olması həm ölkə adına, həm də dünya adına vacib addım kimi qiymətləndirilir. Amma Bakının ekoloji təmizliyinin qorunmasında təkcə dövlət deyil, vətəndaşlar da fəal olmalıdırlar. İlk növbədə də hər kəs öz ətrafının təmizliyinin qeydinə qalmalıdır. 

Hazırladı: Züleyxa İsmayılova

Bakucity.az